SUSE Linux Enterprise Server
 Enterprise Server 11 kurulum diskleri | |
| Geliştirici(ler) | SUSE |
|---|---|
| İşletim sistemi ailesi | Unix-benzeri |
| Paket yöneticisi | RPM Package Manager |
| Kaynak türü | Açık kaynak |
| Lisans | GNU General Public License and various |
| Çekirdek türü | Tekdüze (Linux) |
| Güncelleme yöntemi | Zypper / YaST2 |
| Platform desteği | IA-32 (SLES 12 and 15 hariç), x86-64, s390x, PowerPC, aarch32, aarch64 |
| Kullanıcı alanı | GNU |
| Kullanıcı arayüzü | GNOME[1][2] |
| Web sitesi | suse.com/products/server/ |
| Dil sayısı | Çok dilli |
SUSE Linux Enterprise Server ( SLES ), SUSE tarafından geliştirilen GNU/Linux dağıtımıdır. Sunucular, ana bilgisayarlar ve iş istasyonları için tasarlanmıştır, ancak deneme amaçlı masaüstü bilgisayarlara da kurmak mümkündür. Başlıca sürümler 3-4 yıl arayla yayımlanırken, küçük sürümler ("Hizmet Paketleri" olarak adlandırılır) yaklaşık 12 ayda bir çıkar. SUSE Linux Enterprise Server da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, içerilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümleriyle sistemin yayımlanması amacıyla diğer SUSE ürünleri için bir test ortamı yaratan topluluk dağıtımı OpenSUSE'den yararlanır.
SUSE Linux Enterprise Desktop ve diğer SUSE Linux Enterprise ürünleri ortak bir kod tabanı üzerine geliştirilmişlerdir.
IBM Watson, SLES kullanan IBM POWER7 sistemleri üzerinde çalışmaktadır.[3]
Mart 2018'de SUSE Ürün Yöneticisi Jay Kruemcke, SUSE blogunda SLES geliştiricilerinin SUSE Linux Enterprise Server için Raspberry Pi desteğinin artık hazır olduğunu bildirdi.[4]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
SLES, ilk olarak Joachim "Jos" Schröder tarafından bakımı yapılan ana geliştiricileri ise Marcus Kraft ve Bernhard Kaindl olan küçük bir ekip tarafından SUSE Linux temel alınarak geliştirildi. İlk olarak 31 Ekim 2000'de IBM S/390 makineleri için piyasaya sürüldü.[5] Aralık 2000'de ilk kurumsal müşteri (Telia) halka açıldı.[6] Nisan 2001'de x86 platformu için ilk SLES piyasaya sürüldü.
İş açısından bakıldığında, SLES yalnızca teknik bir ürün değil, aynı zamanda bir hizmet ürünüdür. SLES'in iş modeli, ürün kadar destek hizmetlerine de bağlıdır. Müşteri ihtiyaçları ve geri bildirimlerinin yanı sıra diğer gelişen Linux tabanlı tekliflere dayalı olarak iş modeli, sonraki yıllarda bugüne kadar farklı kişiler tarafından birçok kez yeniden uyarlandı.
SLES sürüm 9 (SLES 9) Ağustos 2004'te piyasaya sürüldü. Son destek paketi olan Service Pack 4 ise Aralık 2007'de piyasaya sürüldü. IBM, HP, Sun Microsystems, Dell, SGI, Lenovo ve Fujitsu Siemens Computers gibi donanım üreticileri tarafından desteklendi.[7][8][9][10][11]
SUSE Linux Enterprise Server 10 (SLES 10), Temmuz 2006'da[12] piyasaya sürüldü ve tıpkı bir önceki sürüm gibi büyük donanım üreticileri tarafından desteklendi. Bu sürüm için son hizmet paketi olan Service pack 4, Nisan 2011'de piyasaya sürüldü.[13] SLES 10, SUSE Linux Enterprise Desktop 10 - Novell'in iş kullanımı için masaüstü dağıtımı - ve diğer SUSE Linux Enterprise ürünleri ile ortak bir kod tabanını üzerine geliştirildi.[14][15]
SUSE Linux Enterprise Server 11 (SLES 11) 24 Mart 2009'da[16] piyasaya sürüldü ve Linux çekirdeği 2.6.27, Oracle Cluster File System Release 2, sunucu ve depolama kümeleme için OpenAIS küme iletişim protokolü desteği ve Mono 2.0'ı ile birlikte geldi.[17][18][19] SLES 11 için ilk hizmet paketi olan SP1, (Mayıs 2010'da piyasaya sürüldü) çekirdek sürümünü 2.6.32'ye yeniden yükseltti.[20] Şubat 2012'de, çekirdek sürüm 3.0.10'a dayalı olarak SLES 11 SP2 piyasaya sürüldü.[21] SLES 11 SP2, Dell sunucuları için Tutarlı Ağ Aygıtı Adlandırma özelliği içeriyordu.[22]
SUSE Linux Enterprise Server 12 (SLES 12) beta, 25 Şubat 2014'te[23] kullanıma sunuldu ve son sürümü 27 Ekim 2014'te yayınlandı.[24][25] SLES 12 SP1, 18 Aralık 2015'te yayımlandı.[26] SP1; Docker, Shibboleth, Network Teaming ve JeOS gibi eklemelerle geldi. SP2 11 Kasım 2016'da yayınlandı. SP3, 7 Eylül 2017'de yayınlandı.[27]
SLES 13 ve SLES 14 sürüm numaraları, belirli kültürlerde bu sayılarla ilişkili batıl inançlara bir göndermede bulunacak şekilde atlandı.[28]
SUSE Linux Enterprise Server 15 (SLES 15) beta sürümü ilk olarak 18 Ekim 2017'de[29][30][31][32] ve son sürümü ise 16 Temmuz 2018'de yayınlandı.[33] İşletim sisteminin çekirdek, PostgreSQL, Samba, Salt ve daha birçok bölümünü güncelleyen SLES 15 SP2, 21 Temmuz 2020 tarihinde piyasaya sürüldü.
Destek sonlandırma takvimi[değiştir | kaynağı değiştir]
SUSE Linux Enterprise'ın eski sürümleri (SLES 9 ve 10) on yıllık bir ürün yaşam döngüsüne sahipti. Bunların ardından gelen sürümler ise on üç yıllık bir ürün yaşam döngüsüne sahiptir (SLES 11, 12 ve 15). Mevcut destek modeli, İlk Müşteri Sevkiyatından (FCS) itibaren 10 yıllık genel destek ve ardından 3 yıllık Uzun Süreli Hizmet Paketi Desteği'nden (LTSS) meydana gelir.
| SLES version | Son SP | FCS yayımlanma tarihi[34] | Genel desteğin sona ermesi[34] | Genişletilmiş desteğin sona ermesi[35] |
|---|---|---|---|---|
| İlk | Yok | 31 Ekim 2000 | ? | Yok |
| 7 | Yok | 13 Ekim 2001 | ? | Yok |
| 8 | 4 | 1 Ekim 2002 | 30 Aralık 2007 | 30 Aralık 2009 |
| 9 | 4 | 3 Ağustos 2004 | 31 Ağustos 2011 | 1 Ağustos 2014 |
| 10 | 4 | 17 Haziran 2006 | 31 Temmuz 2013 | 30 Temmuz 2016 |
| 11 | 4 | 24 Mart 2009 | 31 Mart 2019 | 31 Mart 2022 |
| 12 | 5 | 27 Ekim 2014 | 31 Ekim 2024 | 31 Ekim 2027 |
| 15 | 2 | 16 Temmuz 2018 | 31 Temmuz 2028 | 31 Temmuz 2031 |
Sürüm geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir]
SUSE Linux Enterprise Server sürümlerinin yayın tarihleri:[36]
- SuSE Linux Enterprise Server
- S/390, 31 Ekim 2000 için
- Sparc ve IA-32 için, Nisan 2001
- SUSE Linux Enterprise Server 7 (İlk kez, tüm mimariler için ortak kod tabanı (IA-32, Itanium, iSeries ve pSeries, S/390 ve zSeries 31-bit, zSeries 64-bit))
- İlk sürüm, 13 Ekim 2001
- SUSE Linux Enterprise Server 8[37]
- İlk sürüm, Ekim 2002
- SP1
- SP2
- SP2a
- SP3
- SP4
- SUSE Linux Enterprise 9
- İlk sürüm, 2004-08-03
- SP1, 2005-01-19
- SP2, 2005-07-07
- SP3, 2005-12-22
- SP4, 2007-12-12
- SUSE Linux Enterprise Server 10
- İlk sürüm, 2006-06-17
- SP1, 2007-06-18
- SP2, 2008-05-19
- SP3, 2009-10-12
- SP4, 2011-04-12
- SUSE Linux Enterprise Server 11
- İlk sürüm, 2009-03-24
- SP1, 2010-06-02
- SP2, 2012-02-15
- SP3, 2013-07-01
- SP4, 2015-07-16
- SUSE Linux Enterprise Server 12
- SUSE Linux Enterprise Server 13/14
- Atlandı
- SUSE Linux Enterprise Server 15
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Vugt, Sander van (February 2007). The Definitive Guide to SUSE Linux Enterprise Server - Sander van Vugt - Google Books. ISBN 9781430203261. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "DistroWatch.com: SUSE Linux Enterprise". 17 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Release Notes SUSE Linux Enterprise Server 12, Novell, Inc., 15 Şubat 2011, erişim tarihi: 15 Şubat 2011
- ^ A small server for big companies – New Raspberry Pi support in SLES for ARM - SUSE Communities
- ^ "SuSE Linux for S/390 available today" (Basın açıklaması). SuSE. 31 Ekim 2000. 5 Haziran 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2017.
- ^ "Linux mainframe ousts Sun servers at Telia". silicon.com. 7 Aralık 2000. 14 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2006.
- ^ A First Look at Novell Linux Desktop 9 [LWN.net]
- ^ Novell Linux Desktop | Network World
- ^ Novell Linux Desktop 9: Grabbing a Part of the Enterprise, OSNews
- ^ Linux in Government: Linux Desktop Reviews, Part 2 - Novell Linux Desktop | Linux Journal
- ^ Novell serves up an operating system winner with SLES 9 | Network World
- ^ "Novell Delivers Next-Generation Platform for the Open Enterprise"
- ^ Novell Offers Industry's Longest Enterprise Linux Support Program
- ^ First Look: Novell's SLED 10, OSNews
- ^ First Look: Novell's SLED 10, pt. II, OSNews
- ^ Novell Ships SUSE Linux Enterprise 11
- ^ Morgan (25 Mart 2008). "Novell Previews Features in SUSE Linux Enterprise 11". The Linux Beacon. 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ SUSE Linux Enterprise Desktop 11: Lots of Tech but Short on Polish | ZDNet
- ^ SLED 11: a distro for businesses, not idealists • The Register
- ^ "Novell Announces SUSE Linux Enterprise 11 Service Pack 1".
- ^ "Release Notes for SUSE Linux Enterprise Server 11 Service Pack 2". Novell. 15 Şubat 2012. 29 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Consistent Network Device Naming in Linux" (PDF). Dell Linux Engineering division. July 2012. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2013.
- ^ Suse Linux Enterprise 12 Beta available, erişim tarihi: 27 Mayıs 2014
- ^ SUSE Linux Enterprise 12 Now Available, erişim tarihi: 30 Kasım 2014
- ^ Die Neuerungen von Suse Linux Enterprise 12 | c't Magazin
- ^ "SUSE Linux Enterprise 12 Service Pack 1 Now Available".
- ^ "SUSE Linux Enterprise Server 12 Service Pack 2 – The Best Enterprise OS". 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ SUSE Linux Enterprise turns 15: Look, Ma! A common code base
- ^ SUSE Linux Enterprise 15 Beta 1 is available! - SUSE Communities
- ^ SUSE Linux Enterprise 15 Reaches Beta: Using GNOME & Wayland, Linux 4.12 - Phoronix
- ^ Suse Linux Enterprise 15 Bridges Traditional, Software-Defined Systems | Enterprise | LinuxInsider
- ^ SUSE Linux Enterprise Server takes a big step forward | ZDNet
- ^ Release Notes | SUSE Linux Enterprise Server 15 GA
- ^ a b SLES Lifecycle Dates
- ^ SLES Long Term Service Pack Support
- ^ "Novell Support Lifecycle". 22 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2011.
- ^ kernel in SLES
- ^ "SUSE Linux Enterprise 12 Now Available". 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "SUSE Linux Enterprise 12 Service Pack 1 Now Available". SUSE. 22 Aralık 2015. 26 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ "SUSE Linux Enterprise Server 12 SP1 Release Notes". SUSE. 3 Ağustos 2017. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ "First Service Pack for SUSE Linux Enterprise Server 12 Brings Docker and Shibboleth". softpedia. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2015.
- ^ "SUSE Linux Enterprise Server 12 Service Pack 2 – The Best Enterprise OS". SUSE. 8 Kasım 2016. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ "SUSE Linux Enterprise Server 12 SP2 Release Notes". SUSE. 3 Nisan 2017. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.
- ^ Steven J. Vaughan-Nichols (11 Kasım 2016). "SUSE Linux Enterprise 12 Service Pack 2 arrives". ZDNet. Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.
- ^ "Announcing Service Pack 3 for SUSE Linux Enterprise 12". SUSE. 7 Eylül 2017. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ "SUSE Linux Enterprise Server 12 SP3 Release Notes". SUSE. 7 Eylül 2017. 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ Steven J. Vaughan-Nichols (8 Eylül 2017). "SUSE Linux Enterprise 12 SP3 released". ZDNet. Erişim tarihi: 12 Eylül 2017.
- ^ "Release Notes | SUSE Linux Enterprise Server 12 SP4". 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Release Notes | SUSE Linux Enterprise Server 12 SP5". 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Release Notes | SUSE Linux Enterprise Server 15 SP1". 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Release Notes | SUSE Linux Enterprise Server 15 SP2". 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- SUSE Linux Enterprise Server Administration (Course 3037). 2007. s. 760. ISBN 978-1-4188-3731-0.
- Advanced SUSE Linux Enterprise Server Administration (Course 3038). March 2006. s. 432. ISBN 978-1-4188-3732-7.
- SUSE Linux Enterprise Server Security. Course Technology. 2007. ISBN 978-1-4283-2223-3.
- SUSE LINUX Enterprise Server 9 Administrator's Handbook. Novell Press. 2005. ISBN 978-0-672-32735-3.
- The Definitive Guide to SUSE Linux Enterprise Server. Apress. 2006. ISBN 978-1-59059-708-8.
- Novell Open Enterprise Server Administrator's Handbook, SUSE LINUX Edition. Novell Press. 2005. ISBN 978-0-672-32749-0.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- SUSE Linux Enterprise Server ürün sayfası
- SUSE Linux Enterprise Server Cool Solutions - SUSE Linux Enterprise topluluğu tarafından sunulan ipuçları ve püf noktaları, kılavuzlar, araçlar ve diğer kaynaklar