Şi Cinping Basitleştirilmiş Çince: 习近平 | |
---|---|
Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri | |
Görevde | |
Makama geliş 15 Kasım 2012 | |
Yerine geldiği | Hu Jintao |
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 14 Mart 2013 | |
Başbakan | Li Keqiang |
Başkan Yardımcısı | Li Yuanchao Wang Qishan |
Yerine geldiği | Hu Jintao |
Merkezi Askeri Komisyonu Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 15 Kasım 2012 (Parti Komisyonu) 14 Mart 2013 (Devlet Komisyonu) | |
Vekil | Fan Changlong Xu Qiliang Zhang Youxia |
Yerine geldiği | Zeng Qinghong |
Komünist Parti Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 25 Ocak 2014 | |
Vekil | Li Keqiang (2014'ten beri) Zhang Dejiang (2018'e kadar) Li Zhanshu (2018'e kadar) |
Yerine geldiği | Zeng Qinghong |
Merkezi Kapsamlı Derinleşme Reformları Komisyonu Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 28 Mart 2018 | |
Vekil | Li Keqiang Wang Huning Han Zheng |
Merkezi Mali ve Ekonomik İlişkiler Komisyonu Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 2 Nisan 2018 | |
Vekil | Li Keqiang |
Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 15 Mayıs 2018 | |
Vekil | Li Keqiang |
8. Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkan Yardımcısı | |
Görev süresi 15 Mart 2008 - 14 Mart 2013 | |
Yerine gelen | Li Yuanchao |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Haziran 1953 Pekin, Çin |
Partisi | Çin Komünist Partisi |
Evlilik(ler) |
|
Çocuk(lar) | Xi Mingze |
Yaşadığı yer | Zhongnanhai |
Bitirdiği okul | Tsinghua Üniversitesi |
Genel Sekreter | Hu Jintao |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Çin Komünist Partisi |
Branşı | Çin Halk Kurtuluş Ordusu |
Hizmet yılları | 1979-1982 |
Komutası | Merkez Askeri Komisyon Genel Müdürlüğü (1979–1982, Savunma Bakanı Geng Biao'nun sekreteri olarak) |
Şu madde dizisinin bir parçasıdır: Çin devlet yapısı |
Şi Cinping veya Xi Jinping (Basitleştirilmiş Çince: 习近平; Geleneksel Çince: 習近平; pinyin: Xí Jìnpíng; Çince telaffuz: [ɕǐ tɕîn pʰǐŋ]; d. 1 Haziran 1953, Pekin), Çin Komünist Partisi (ÇKP)[1] Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı[2] ve Merkez Askeri Komisyon (MAM) başkanı[3] olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı.[4] Genel sekreter olarak Xi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.[5]
Xi, İkinci Dünya Savaşı'ndan ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra doğan ilk genel sekreter. Çinli Komünist kıdemli Xi Zhongxun'un oğlu, Kültür Devrimi sırasında babasının tasfiyesini takiben bir genç olarak kırsal Yanchuan İlçesine sürgün edildi ve parti sekreteri olarak çalıştığı Liangjiahe köyünde bir mağarada yaşadı.[6] Tsinghua Üniversitesinde "İşçi-Köylü-Asker öğrencisi"[7] olarak okuduktan sonra, Xi, Çin'in kıyı illerinde siyasi olarak saflardan yükseldi. Xi, 1999'dan 2002'ye kadar Fujian valisi ve 2002'den 2007'ye kadar komşu Zhejiang’ın parti sekreteri olan Vali idi. Chen Liangyu’nun görevden alınmasının ardından, Xi, 2007’de kısa bir süre parti sekreteri olarak Şanghay’a transfer edildi. Politbüro’ya katıldı. Daimi Komite ve merkez sekreteryası Ekim 2007’de Hu Jintao’nun halefi olarak gelecek beş yılını harcadı. Xi, 2008-2013 yılları arasında başkan yardımcısı ve 2010-2012 yılları arasında Merkezi Askeri Komisyon başkan yardımcısı olarak görev yaptı.
Xi, iktidara geldiğinden beri, parti disiplinini uygulamak ve iç birliği sağlamak için çok çeşitli önlemler aldı. İmza yolsuzlukla mücadele kampanyası, Politbüro Daimi Komitesi üyeleri de dahil olmak üzere önde gelen görevdeki ve emekli Komünist Parti yetkililerinin çöküşüne yol açtı.[8] Çinli bir milliyetçi olarak nitelendirilen Xi,[9] sivil toplum ve ideolojik söylem üzerindeki kısıtlamaları sıkıştırarak Çin’deki İnternet sansürlüğünü “internet egemenliği” kavramı olarak savundu.[10][11] Xi, "Çin Rüyası" sloganı altında bireysel ve ulusal özlemlere vurgu yaparak, yasalara uygun hareket etmek ve yasal kurumları güçlendirmek için daha fazla sosyalist piyasa ekonomik reformları çağrısında bulundu.[12] Ayrıca, özellikle Çin-Japonya ilişkileri, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki iddiaları ve serbest ticaret ve küreselleşmenin önde gelen savunucusu olma rolüyle ilgili olarak, daha iddialı bir dış politika savundu.[13] Xi, Kuşak ve Yol Girişimi ile Çin'in Afrika ve Avrasya etkisini artırmaya çalıştı.[8][14]
Halk Cumhuriyeti'nin beşinci nesil liderliğinin temel figürü olarak kabul edilen Şi[15], çok çeşitli liderlik pozisyonları alarak kurumsal gücü önemli ölçüde merkezileştirdi. Modern Çin tarihinin en güçlü liderlerinden biri olduğu söylenen Xi'nin siyasi düşünceleri parti ve devlet anayasalarına yazıldı ve 2018'de önderliğinde, devlet anayasası, devlet başkanlığı dönem sınırı kaldıracak şekilde değiştirildi.[16] 2018 yılında, Forbes onu dünyadaki en güçlü ve etkili kişi olarak sıraladı.[17][18][19]
1969-1975 yılları arasında Şansi eyaletindeki parti gençlik kollarında görev alan Şi, 1975 ile 1979 yılları arasında Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi'nin Kimya Mühendisliği bölümünü tamamladı. Ülkede parti içi yükselmede gençlik kollarında görev almanın önemli olduğu ifade edilmekte ve Şi'nin bu dönemdeki kariyerinin siyasal yükselmede önemli olduğu kabul edilmektedir.[kaynak belirtilmeli]
1979-1982 yılları arasında merkezi ordu komitesi ofisi sekreterliği yapan Şi, daha sonra 1985 yılına kadar Hıbey eyaleti Cıngding kasabasında parti komitesi yardımcı sekreterliği gibi görevlerde bulundu.
Şi, 1985-1988 yılları arasında Çin'in güneyindeki Fucien eyaletinin Şiamın kentinde vali yardımcılığı yaptı ve 1996 yılına kadar Fucien eyaleti parti organlarında çeşitli görevler yürüttü.
1996 ile 2002 yılları arasında Fucien eyaleti parti komitesi sekreter yardımcısı görevini yürüten Şi, 2002-2007 arası Çin'in ana kesimindeki en zengin eyalet olan Cıciang'da parti komitesi sekreterliği yaptı.
Şi Cinping, 2007 yılında ise Çin'in ekonomik başkenti Şanghay şehri parti komitesi sekreterliği görevini üstlendi.
2007 yılından bu yana aynı zamanda Politbüro daimi üyesi olan Şi, 2008 yılında da Çin Devlet Başkan Yardımcısı görevine getirildi.
7 Kasım'da yapılan 18'inci ÇKP Ulusal Kongresi hazırlık toplantıları sonucu kongrenin genel sekreterliği görevine getirilen Şi, aynı zamanda 18'inci Ulusal Kongrenin merkezi komite üyeliği görevini üstlendi.
Vikisöz'de Şi Cinping ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Şi Cinping ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
Mr. Xi's most important title is general secretary, the most powerful position in the Communist Party. In China's one-party system, this ranking gives him virtually unchecked authority over the government.
Xi Jinping, 59, was named general secretary of the 82-million-member Communist Party and is set to take over the presidency, a mostly ceremonial post, from Hu Jintao in March.
Xi Jinping is the most powerful figure in the Chinese political system. He is the President of China, but his real influence comes from his position as the General Secretary of the Chinese Communist Party.