Otorite kontrolü
Otorite kontrolü, kütüphanecilikte katalog ve bibliyografik bilgilerin tek ve eşsiz bir ad verilerek düzenlenmesi sürecine verilen isim.[1][2]
Farklı isimlerce anılan aynı kişinin ya da aynı isme sahip farklı kişilerin tek bir eşsiz numara ile tanımlanarak karışıklıkların önlenmesini amaçlar.
Çeşitli ülke ve kuruluşlar kendilerine özgü otorite kontrol sistemleri geliştirmişlerdir.
Köken ve ilke[değiştir | kaynağı değiştir]
Kütüphaneler; yazarların eserlerini, diğer işlerini ve kendilerini listeleme, fihristlerini çıkarmada çeşitli güçlüklerle karşılaşırlar. Takma isim, eş anlamlı kullanımla birlikte çeşitli kaynaklarda isim, soy isimlerin farklı şekilde yazılması da söz konudur.
Otorite kontrolü iki amaca hizmet eder:
- Aynı gerçeğin her zaman aynı biçimde gösterilmesini sağlamak
- Aynı tanım/lamanın iki farklı kişi veya yön için geçerli olmasını engellemek
Bu nedenlerden dolayı otorite kontrolü gerçekleştirilir. Uygulanabilir ise veya gerçekleşmesi mümkün oldukça yeni otorite kontrolleri oluşturulabilir. Uyulması gerekli standart formatları oluşturmak (örneğin; soyadı, ilk isim (doğum tarihi, ölüm tarihi) gibi), veya katalog oluşturmayı bir organizasyonun takibini sağlayıp değişiklikleri sadece bu organizasyon bünyede bulunanlarca gerçekleştirmek otorite oluşumu için gerekecektir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Block, Rick J. 1999.
- ^ "Why Does a Library Catalog Need Authority Control and What Is it?". IMPLEMENTING AUTHORITY CONTROL. United States: Vermont Department of Libraries. 2003. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
