Osaka 大阪市 | |
---|---|
Osaka şehri | |
![]() Osaka'nın Osaka prefektörlüğündeki konumu | |
Osaka'nın Japonya'daki konumu | |
Ülke |
![]() |
Bölge | Kansai |
Prefektörlük | Osaka |
İdare | |
• Belediye başkanı | Hirofumi Yoshimura (ORA) |
Yüzölçümü | |
• Belirlenmiş şehir | 223,00 km² (8.600 mil²) |
Nüfus (2012) | |
• Belirlenmiş şehir | 2,666,371 |
• Metropol | 19,341,976 |
Zaman dilimi | UTC+09.00 (JST) |
Resmî site www.city.osaka.lg.jp |
Osaka (Japonca: 大阪市 Ōsaka-shi), Japonya'nın Osaka prefektörlüğünün merkezi ve Kansai bölgesinin en büyük şehridir. Şehir, Osaka Körfezi'ne dökülen Yodo Nehri'nin döküldüğü yerde yer almaktadır. Sıklıkla Japonya'nın ikinci şehri olarak anılan Osaka, ülkenin tarihteki ticari merkezi idi. Osaka, 1 Ocak 2012 tarihi itibari ile yaklaşık 2,6 milyon nüfusu ile Japonya'nın Tokyo ve Yokohama'dan sonraki üçüncü büyük kentidir ve 19 milyon nüfusu ile dünyanın dokuzuncu büyük metropolitan alanı olan Keihanshin'nin kalbidir.
Osaka'ya geleneksel olarak "'Milletin Mutfağı'" (天下の台所, tenka no daidokoro) veya Japonya'nın gurme yiyecekler başkenti gözüyle bakılmaktadır.
Osaka sade anlamıyla "Büyük Tepe" ya da "Büyük Bayır" anlamına gelir.
Ōsaka isminin Naniwa'nın üstünde bir üne sahip olduğu açıktır. Ancak, bu ismin en eski kullanımına 1496'da Ishiyama Hongan-ji kuruluşu hakkında yazılmış bir yazıda rastlanır.
Osaka'nın içinde bazı en eski yerleşim izleri Morinomiya Kalıntıları'nda (森の宮遺跡, Morinomiya iseki) milattan önce 5. - 6. yy'dan kalma deniz istiridyelerini ve yanmış insan iskeletlerini de içeren onların binalarının kalıntılarıyla birlikte bulunmuştur. Yayoi Dönemi'nde, ovalarda kalıcı yerleşim, pirinç tarımının daha da popüler olmasıyla büyümüştür.
Kofun Dönemi'nde Osaka, bölgeyi Japonya'nın batı kısmına bağlayan bir kavşak olarak gelişmiştir. Osaka'nın ovalarında bulunan çok sayıda ve artan niceliklerdeki mezar yığınları, bir devlet oluşumuna yönlendiren güç toplanmasının kanıtı olarak görülmektedir.
645'te İmparator Kōtoku bu bölgeyi Naniwa-kyo adıyla başkent yaparak, sarayını ("難波長柄豊碕宮 Naniwa-no-nagara-no-toyosaki-no-Miya" adıyla) Osaka'ya inşa etmiştir. O zamanki Naniwa adıyla, şimdiki Osaka şehrini oluşturan alan hâlâ Naniwa (浪速) ve Namba (難波) adıyla mevcuttur. 655'te başkent Asuka'ya taşındığında (şimdiki Nara ili içinde) Naniwa; Yamato (şimdiki Nara ili), Kore ve Çin arasında kara ve denizden, halihazırda bir önemli bağlantı noktası olmuştu.
774'te Naniwa, İmparator Shōmu tarafından bir kez daha başkent yapıldı. Naniwa'nın başkentliği, 775'te imparatorluk sarayı Heijō-kyō'ya (şimdiki Nara) geri taşındığında bitti. Nara Dönemi'nin sonunda liman fonksiyonu yavaş yavaş komşu diyarlara kaptırılıp kaybedildi fakat Naniwa canlı bir ırmak, kanal ve Heian-kyō (şimdiki Kyoto) ile diğer yerler arasında bir kara taşımacılığı geçiş noktası olarak kaldı.
1496'da, Jōdo Shinshū Budist tarikatı, karargâhlarını eski Naniwa imparatorluk sarayının kalıntılarının üstüne, yoğunca sağlamlaştırılmış Ishiyama Hongan-ji'nin içine inşa ettiler. 1570'te Oda Nobunaga, 10 yıl sürecek olan 'tapınağın kuşatılması'na başladı. Keşişler sonunda 1580'de teslim oldular, tapınak yıkıldı ve Toyotomi Hideyoshi o arazinin üstüne Osaka Kalesi'ni yaptırdı.
Osaka, nüfusunun büyük bir yüzdeliğinin tüccar sınıfına ait olmasıyla uzun bir süre Japonya'nın en önemli ekonomik merkezi oldu. Edo Dönemi (1603-1867) ile, Osaka Japonya'nın büyük şehirlerinden biri oldu; eskidenki işlek ve önemli bir liman işlevine geri döndü. Popüler kültürü yakın bir şekilde, Edo'da yaşamın ukiyo-e betimlemeleriyle alakalı idi. Kyoto ve Edo'daki sokak kültüründeki gelişmeye paralel olarak, Osaka'da çeşitli bunraku ve büyük kabuki üretimleri, eğlence bölgeleri ve işlek bir sanatsal toplum gelişmişti.
1837'de, düşük dereceli bir samuray olan Ōshio Heihachirō, kentin bölgedeki pek çok fakir ve çilekeş aileyi desteklemedeki isteksizliğine yanıt olarak bir köylü ayaklanmasına önderlik etti. Shogun memurları ayaklanmayı bastırana ve ardından Ōshio'nun kendini öldürmesine dek, yaklaşık olarak şehrin dörtte biri yerle bir edildi.
Şimdiki şehir, yalnızca 15 km²'lik bir alanla, bu günün Chūō ve Nishi semtlerini kapsayarak, ilk olarak 1889 yılında yönetimin yasaları tarafından unvanlandırılmıştır. Daha sonra şehir, şimdiki boyutu olan 222 km²'ye ulaşana kadar üç büyük genişleme görmüştür.
Osaka şehrinin batı yakası Osaka Körfezi'ne açılır. Ayrıca, kuzeybatıdaki Hyōgo ilinin Amagasaki şehri hariç, hepsi Osaka iline dahil olan, sayısı 10'un üzerinde daha küçük şehir tarafından tamamen çevrelenmiştir. Şehir, Osaka ili içindeki diğer bütün şehirlerden daha fazla yer kaplar.
Osaka'nın 24 semti(ku) vardır (Tokyo'dakinden bir tane daha fazla):
![]() ![]() | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 19,0 | 23,7 | 24,2 | 30,7 | 32,7 | 36,1 | 38,0 | 39,1 | 36,2 | 32,9 | 27,2 | 23,6 | 39,1 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 9,5 | 10,2 | 13,7 | 19,9 | 24,5 | 27,8 | 31,6 | 33,4 | 29,3 | 23,3 | 17,6 | 12,3 | 21,1 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 6,0 | 6,3 | 9,4 | 15,1 | 19,7 | 23,5 | 27,4 | 28,8 | 25,0 | 19,0 | 13,6 | 8,6 | 16,9 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,8 | 2,9 | 5,6 | 10,7 | 15,6 | 20,0 | 24,3 | 25,4 | 21,7 | 15,5 | 9,9 | 5,1 | 13,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | −7,5 | −6,5 | −5,2 | −2,6 | 3,5 | 8,9 | 14,8 | 13,6 | 10,4 | 3,0 | −2,2 | −4,5 | −7,5 |
Ortalama yağış (mm) | 45,4 | 61,7 | 104,2 | 103,8 | 145,5 | 184,5 | 157,0 | 90,9 | 160,7 | 112,3 | 69,3 | 43,8 | 1.279,0 |
Kaynak: Japon Meteoroloji Ajansı[1] |
Japonya'daki 2005 nüfus sayımına göre, 2000'deki sayımdan beridir %1.2 oranındaki 30,037 kişi artışla 2,628,811 olmuştur. Fakat bu miktar 1965 yılındaki savaş sonrası sayımının sonucu olan 3,156,222 ve 1940'taki sayımın sonucu olan 3,252,340'tan daha düşüktür. 1920 ve 1930 arasında, Büyük Kanto Depremi nedeniyle, Osaka'nın nüfusunu ikiye katlayan, yoğun bir iç göç olmuştur. 1930 nüfus sayımında, 2,453,573 ile Osaka, 2,070,913'lü Tokyo'yu geçerek, Japonya'nın en büyük şehri olmuştur. Kinki bölgesindeki pek çok şehir, bu rekorların oldukça altında nüfusa sahiptir. Osaka'nın nüfusu savaşın bitiminden geçen birkaç yıl öncesine kadar artmaktaydı.
Nüfus yoğunluğu km² başına 11,836 kişidir. Yaklaşık hane başına 2.1'lik ortalama ile, hane sayısı 1,242,489'dur. 99,775 adet kayıtlı yabancı vardır. En büyük gruplar 27,466 kişi ile Koreliler ve 11,848 kişi ile Çinlilerdir. Kayıt altına alınmış en büyük parça, Koreliler kenti olarak adlandırılan Tsurashi'de bulunan Ikuno'da oturan Zainichi Korelileridir.
Genel olarak kullanılan lehçe, Osaka-ben adındaki Osaka lehçesidir.
Osaka'nın aşağıdaki şehirler ile kardeş şehir anlaşması bulunmaktadır.[2]
Bununla birlikte Osaka'nın Buenos Aires, Budapeşte ve Busan ile birlikte dostluk ve iş birliği anlaşması mevcuttur.[7]
![]() |
Wikimedia Commons'ta Osaka ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
![]() |
Vikigezgin'de en:Osaka ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. |