Marie Byrd Toprakları
| Marie Byrd Toprakları | |
|---|---|
 | |
.svg){kind=small} Bayrak | |
.svg) Batı Antarktika'da sahipsiz Mary Byrd Toprakları | |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.610.000 km² (620.000 mil²) |
Marie Byrd Toprakları, Antarktika'nın batısındaki topraklardır. Coğrafi olarak, batısında Ross Buz Sahanlığı ve Ross Denizi, doğusunda Ellsworth Toprakları ve Ronne Buz Sahanlığı, kuzeyinde Amundsen Denizi ve Pasifik Okyanusu bulunmaktadır. 158 ° batı ve 103 ° 24' batı boylamları arasında uzanır. Rockefeller Yaylası ve Eights Sahili arasındaki alanı da içeren bölge, 1928-1941 yılları arasında Amiral Richard E. Byrd liderliğinde düzenlenen seferlerde keşfedilmiştir. Amiral Byrd'ın 1929 yılında bölgenin kuzeybatısında kalan kısma eşinin adını vermiş olmasından dolayı bölgeye Marie Byrd Toprakları denilmektedir.[1]
Uzaklığı nedeniyle herhangi bir ülke tarafından sahiplenilmemiş, hemen doğusundaki Eights Sahili dahil 1.610.000 km2'lik yüzölçümüyle dünyanın en geniş sahipsiz bölgesidir.
Hak iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]
1939 yılında, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Franklin D. Roosevelt Antarktika'nın bazı bölümlerini Amerika Birleşik Devletleri toprakları olarak keşfedilmek üzere adımlar atması için ABD Antarktika Hizmet Seferi (1939-1941) üyelerine talimat vermiş, ancak 1959'dan önce yapılan bu seferler Antarktika Antlaşması sisteminde resmiyet kazanmamıştır. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bazı yayınlar bölgeyi ABD toprakları olarak göstermiştir. ABD Savunma Bakanlığı da Amerika Birleşik Devletleri'nin 1959'dan önceki faaliyetlerini kaynak göstererek Antarktika'da hak iddiası için sağlam bir temele sahip olduklarını belirtmiştir.[2] Söz konusu alan Bölgenin batısında 150 ° batı boylamında Yeni Zelanda'nın hak iddia ettiği Ross Bölgesi'nin bir parçasıdır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Kıyılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Marie Byrd Topraklarının kıyı alanları batıdan doğuya beş dilime ayrılmıştır:
| No. | Dilim | Batı SInırı | Doğu Sınırı |
|---|---|---|---|
| 1 | Saunders Sahili | 158°00'W | 146°31'W |
| 2 | Ruppert Sahili | 146°31'W | 136°50'W |
| 3 | Hobbs Sahili | 136°50'W | 127°35'W |
| 4 | Bakutis Sahili | 127°35'W | 114°12'W |
| 5 | Walgreen Sahili | 114°12'W | 103°24'W |
| Marie Byrd Toprakları | 158°00'W | 103°24'W |
Yeryüzü Şekilleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Marie Byrd Denizaltı Dağı (70°0′G 118°0′B / 70.000°G 118.000°B) Marie Byrd Toprakları ile birlikte adlandırılan bir denizaltı dağıdır. Ad onayı 6/88 (ACUF 228)
Keşifler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Marie Byrd Toprakları, ilk kez batısındaki erişilebilir durumda olan Ross Denizi tarafından araştırılmıştır. Bölgenin uzak batı kıyıları 1902 yılında Robert Falcon Scott tarafından gemisi Discovery'nin güvertesinden görülmüş, Ross Denizi'ne bitişik yarımadayı Kral VII. Edward Toprakları (King Edward VII Land) olarak adlandırılmış, Alexandra Dağları içinde ortaya çıkan dağınık kayalar (nunatak) olarak nitelendirilmiştir.
- 1911 yılında, Roald Amundsen'in Güney Kutbu seferi sırasında, Kristian Prestrud Ross Denizi'nin doğusunda ve Ross Buz Sahanlığı sınırındaki bu izole kayalık bölgeyi kızakla araştırmıştır. Aynı yıl Nobu Shirase liderliğindeki ilk Japon Antarktika Keşif ekibi yarımadanın kıyılarına inmiştir.[3]
- Richard E. Byrd'ın ilk Antarktika seferi (1928-1930) sırasında Amundsen'in Balinalar Körfezi'ndeki (Bay of Whales) asıl ana kampı olan Framheim yakınlarındaki Little America üssünden yaptığı 1929 yılındaki hava uçuşları, Rockefeller Dağları ve Edsel Ford Sıradağları'nin doğusundaki uzak bölgenin keşfine yol açmıştır. L. Gould tarafından yönetilen Rockefeller Dağları'nın bölümlerinin kısaca araştırıldığı bir jeolojik sefer sonrasında Byrd, eşi Marie'nin adını bölgeye vermiştir.[4]
Murphy Dağı, Marie Byrd Toprakları
- Karadan derinlemesine ilk keşif ikinci Byrd seferi (1933-1935) sırasında yapılmıştır. Paul Siple ve F.A. Wade önderliğinde bir kızak seferiyle 1934 yılında uzak doğudaki Fosdick Dağları'na ulaşılmıştır. Ruppert Sahili boyunca doğuya doğru olan topraklar havadan keşfedilmiştir.[5]
- ABD Antarktika Hizmet Seferi olarak da adlandırılan Üçüncü Byrd Antarktik Seferi, 1939-1941 yıllarında gerçekleşmiştir. Bu seferde 1600 kilometre arayla iki üs kurulmuştur. Eski Little America üssü yakınlarındaki Batı Üssü (68°29′G 163°57′B / 68.483°G 163.950°B) ve Stonington Adası'ndaki Antarktika Yarımadası'nın yakınlarındaki Doğu Üssü'nden (68°12′G 67°03′B / 68.200°G 67.050°B)[6] düzenlenen keşif uçuşlarıyla Marie Byrd Topraklarındaki Volkanik arazinin (örneğin Executive Committee Arazisi[7]), Walgreen, Hobbs ve Ruppert Sahilleri dahil kıyı bölgesinin büyük kısmı [8] ile Batı Üssü'nden yapılan keşif rotalarıyla kuzeydeki Ford Sıradağları ve Fosdick Dağları'nın güney yamaçları keşfedilmiştir.[9]
- ABD Donanması 1946-1959 yılları arasında Antarktika'ya için çeşitli keşif seferleri düzenlemiştir. Bu seferlerde (R.E. Byrd liderliğinde Highjump Operasyonu Gerald L. Ketchum liderliğinde Windmill Operasyonu, Deep Freeze Operasyonu I-IV) , Marie Byrd Toprakları'nın kıyı bölümleri üzerinde Trimetrogon hava fotoğrafçılığı sistemi (TMA, aynı nokta üzerinde dikey, sol ve sağ oblik görüntüler) kullanılarak hava fotoğrafları çekilmiştir.[10] ABD Donanması 1956-57 yıllarında düzenlediği Deep Freeze II Operasyonunda Little America V üzerinden erişilen Byrd İstasyonu'nun (80°00′G 120°00′B / 80.000°G 120.000°B) inşaatına başladı. Bu sayede Uluslararası Jeofizik Yılı öncesinde traktör trenler (Sno-cat'ler ve modifiye edilmiş buldozerler).ile arazi üzerinde çeşitli keşifler yapıldı.
- Ocak 1957'de başında Charles R. Bentley birkaç ay önce Amerika Birleşik Devletleri Ordusu mühendisleri tarafından belrlenen güzergâh boyunca Little America V üssünden yeni Byrd İstasyonu'na bir hat açtı. (Ordu-Donanma Sürüşü [11]) Ekibiyle birlikte buz kalınlığı ve Dünya'nın manyetik ve yerçekimi alan ölçümlerini yaptılar. Ertesi yaz sezonu (1957-1958) Byrd İstasyonu'ndan Marie Byrd Toprakları'daki Volkanik Bölge'ye ikinci bir hat açarak ilk kez karadan keşfini sağladı. Hat Byrd İstasyonu'na dönmeden önce doğu Marie Byrd Toprakları'nın ötesindeki Sentinel Dağları'na ulaştı. Bentley 1958-1959 yılında Byrd İstasyonu'ndan Horlick Dağları'na uzanan üçüncü bir hat daha açtı. Bu hatlar Marie Byrd Toprakları ve Doğu Antarktika Transantarktik Dağları arasında derin ve kayalık bir uçurum olan Bentley Buzul Hendeği'nin keşfini sağladı.[12]
- 1958-1960 yıllarında Byrd İstasyonu'ndan yapılan uçuşlar ve hat boyunca yapılan keşiflerle Executive Committee Arazisi haritalandı. 1964 ve 1965 yıllarında batı Marie Byrd Topraklarının keşfi havadan tamamlandı. Bu çabaların ardından ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS) 1966-1968 döneminde Marie Byrd Toprakları'nda arazi etüdleriyle bir dizi referans noktası ve kriterler oluşturdu.[13]
- USS Glacier 1960-1961 yılında Walgreen Sahili ve Eights Sahili bölümlerini araştırdı. Arazi boyunca konuşlanmış kayalar üzerinde jeologlar ve uzmanlardan oluşan bir ekip çalıştı. Bu sefer, Marie Byrd topraklarının doğusundaki en uzak noktaya ulaştı ve önceki seferlerde öngörüldüğü gibi Thurston Yarımadası'nın aslında bir ada, (Thurston Adası) olduğunu ortaya çıkardı.[14] Aynı sezonda Campbell Craddock liderliğindeki bir jeoloji ekibi bitişik bölgede Jones Dağları'nı araştırdı.[15]
- 1966-1969 döneminde Amerika Birleşik Devletleri Byrd Kıyı Araştırması, F. A. Wade önderliğinde, Alexandra ve Rockefeller Dağları ile Ford Sıradağları'nın jeolojik haritalamasını yaptı ve bölgenin 1:250.000 ölçekli bir dizi haritasını üretti.[16] Bu araştırma helikopterle havadan yapılan ve jeofizik çalışmaları da içeren karmaşık bir sefer oldu.[17][kaynak belirtilmeli]
- 1978-1993 yılları arasında Marie Byrd Toprakları'na jeolojik araştırma için birkaç keşif daha düzenlendi. Yeni Zelanda'lı jeologlar, 1978-1979'da[18] ve 1987-1988'de[19] Ford Sıtadağları'ne ve VII. Edward Yarımadası'na araştırma için iki keşif gezisi düzenlediler.
- 1984-1985'te Amerikalı jeologlar tarafından Marie Byrd Toprakları Volkanik Bölgesi ciddi anlamda ilk kez araştırıldı.[20] Batı Antarktika'daki volkanların incelenmesi için oluşturulan WAVE Projesi (West Antarctic Volcano Exploration)[21] 1989-1991 yıllarında volkanik bölge üzerine odaklandı. SPRITE Projesi (South Pacific Rim International Tectonic Expedition)[22] Güney Pasifik kıyılarına uluslararası çapta bir tektonik araştırma seferi içeriyordu ve 1990-1993 yıllarında Hobbs Sahili ve çevresi araştırıldı. Her iki projenin üyeleri ABD, İngiltere ve Yeni Zelanda'dandı.
Billboard Monoliti, Marie Byrd Toprakları
- 1989-1990 ve 1990-1991 yıllarında Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara'dan (UCSB) gelen bir jeolog ekibi Ford Sıtadağları'nın kuzeyindeki dağlık bölgede Ford Sıradağları Kabuk Araştırması (Ford Ranges Crustal Exploration)[23] adıyla birkaç araştırma yaptı.
- 1992-1993'te Almanya liderliğindeki çok uluslu araştırma grubu "Alman Antarktika Kuzey Victoria Toprakları Seferleri"nin yedincisinde (German Antarctic North Victoria Land Expeditions GANOVEX VII)[24] VII. Edward Yarımadası'nı araştırdılar.
Colorado Koleji jeologları Fosdick Dağları'nı araştırmak üzere Ford Arazine 1998-2001 ve 2004-2007 yıllarında seferler açtılar.[25]
Yerleşim[değiştir | kaynağı değiştir]
Byrd İstasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
Marie Byrd Topraklarında Bakutis Sahili hinterlandında, 1957 yılında başlayan Deep Freeze Operasyonu'nun üssü Byrd İstasyonudur. Byrd İstasyonu yıllarca Batı Antarktika'nın en önemli üssü oldu. 1968 yılında, Antarktika buz tabakası delinerek ilk buz çekirdeği burada çıkarılmıştır. geçici yazlık kamp olarak yıllarca çalıştıktan sonra, istasyon 1972'de terkedildi. 2009-2010 yıllarında Kuzey Batı Antarktika destek operasyonları için ABD Antarktika Programı (USAP) tarafından yeniden açıldı.[26] Byrd İstasyonu korku filmi John Carpenter's Thing'e lanetlenmiş Antarktika için bir şablon sağladı.
Russkaya İstasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
Ruppert Sahili'nde 1980-1990'de sadece yazları kullanılan bir Rus istasyonu olan Russkaya İstasyonu bulunmaktadır.
Diğer kamplar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1998-1999 yılında, Ford Sıradağları'nde ABD Antarktika Programı (USAP) havadan araştırmanın bir parçasını destekleyen UCSB ve Texas Üniversitesi Jeofizik Enstitüsü tarafından bir kamp işletilmiştir.[27]
- 2004-2005 yılında, yine havadan jeofizik araştırmasını desteklemek üzere Teksas Üniversitesi Jeofizik Enstitüsü tarafından Thwaites'te büyük bir kamp kurulmuştur.[kaynak belirtilmeli]
- 2006 yılında, buz çekirdeği elde etmek için Ross Denizi körfezinin ve Amundsen Denizi körfezinin arasındaki bölünmenin üzerinde büyük bir kamp olan WAIS Divide (WSD) kuruldu.[kaynak belirtilmeli]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ford Sıradağları
- Billboard Monoliti
- Terra nullius
- Batı Antarktika
- Peter I Adası
- Batı Antarktika Büyük Dükalığı
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Marie Byrd Land". Coğrafi Adlar Bilgi Sistemi. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu. Erişim tarihi: 2004-11-03.
- ^ Presidential Decision Directive NSC-26
- ^ Huntford, R., 1985, The Last Place on Earth: New York, Atheneum, s.567
- ^ Byrd, R.E., 1930, Little America: Aerial Exploration in the Antarctic and the Flight to the South Pole: New York, G.P. Putnam's Sons, s. 422
- ^ Byrd, R.E., 1935, Discovery: The Story of the Second Byrd Antarctic Expedition: New York, G.P. Putnam's Sons, s. 405
- ^ Wade, F.A., 1945, An Introduction to the Symposium on Scientific Results of the United States Antarctic Service Expedition, 1939-1941: Proceedings of the American Philosophical Society, v. 89, p. 1-3.
- ^ "Executive Committee Range". Coğrafi Adlar Bilgi Sistemi. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu. Erişim tarihi: 2010-01-09.
- ^ Byrd Antarctic Expedition III 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2010-01-09
- ^ Warner, L.A., 1945, Structure and Petrography of the Southern Edsel Ford Ranges, Antarctica: Proceedings of the American Philosophical Society, v. 89, p. 78-122.
- ^ Meunier, T.K., 2006, U.S. Geological Survey Scientific Activities in the Exploration of Antarctica: Introduction to Antarctica (Including USGS Field Personnel: 1946–59) Open-File Report 2006–1117, Richard S. Williams, J. ve Jane G. Ferrigno, eds.: Washington, D.C., U.S. Geological Survey, p. 14.
- ^ Frazier, P.W., 1957, Across the Frozen Desert to Byrd Station: National Geographic Magazine, v. CXII, p. 383-398.
- ^ Lewis, R.S., 1965, A Continent for Science: New York, Viking Press, 300 p.
- ^ U.S. Antarctic Resource Center 30 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2010-01-18
- ^ McDonald, E.A., 1962, Exploring Antarcticas Phantom Coast: National Geographic Magazine, v. 121, p. 250-273.
- ^ e.g. Craddock, C., Bastien, T.W. ve Rutford, R.H., 1964, Geology of the Jones Mountains area, in Adie, R.J., ed., Antarctic Geology: Amsterdam, North-Holland, p. 171-187.
- ^ e.g. Wade, F.A., et al., 1977, Reconnaissance geologic map of the Alexandra Mountains quadrangle, Marie Byrd Land, Antarctica, Map A-5: Reston, VA, U. S. Antarctic Research Program.
- ^ e.g. Beitzel, J.E., 1972, Geophysical investigations in Marie Byrd Land, Antarctica [Ph.D. dissertation thesis]: Madison, University of Wisconsin.
- ^ K-051 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 2010-01-25
- ^ K-151 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 2010-01-25
- ^ LeMasurier, W.E. ve Rex, D.C., 1990, Late Cenozoic volcanism on the Antarctic Plate: An overview, in LeMasurier, W.E. ve Thompson, J.W., eds., Volcanoes of the Antarctic Plate and southern oceans, Volume Ant. Res. Ser. 48: Antarctic Res. Series: Washington, D. C., Amer. Geophys. Union, p. 1-17.
- ^ CEOS 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2010-01-25
- ^ e.g. Mukasa, S.B. ve Dalziel, I.W.D., 2000, Marie Byrd Land, West Antarctica; evolution of Gondwana's Pacific margin constrained by zircon U-Pb geochronology and feldspar common-Pb isotopic compositions: Geological Society of America Bulletin, v. 112, p. 611-627.
- ^ Luyendyk, B.P., et al., 1992, in Recent Progress in Antarctic Earth Science: Proceedings of the 6th Symposium on Antarctic Earth Science, Saitama, Japan, 1991, Terra Pub., p. 279-288
- ^ GANOVEX Retrieved 201-01-25
- ^ C.S. Siddoway 12 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 2010-01-25
- ^ Antarctic Sun June 12, 2009 6 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2010-01-15
- ^ e.g. Luyendyk, B.P., Wilson, D.S. ve Siddoway, C.S., 2003, Eastern margin of the Ross Sea Rift in western Marie Byrd Land, Antarctica: Crustal structure and tectonic development: Geochemistry, Geophysics, Geosystems, v. 4, p. 1090, DOI:10.1029/2002GC000462.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Marie Byrd Toprakları ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
| Toprak talepleri | | |
|---|---|---|
| Diğer bölgeler | Brezilya Antarktikası (İlgi bölgesi) · Marie Byrd Toprakları (Sahipsiz) · Uruguay Antarktikası (Önerilen) | |
| Eski bölgeler | Yeni Svabya (1939-1945) · Güney Afrika toprak iddiası (1939-1951) · Japon toprak iddiası (1939-1951) | |
