Malta'daki Megalit Tapınaklar
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum |
 Malta |
| Kriter | Kültürel: iv |
| Referans | 132 |
| Tescil | 1980 (4. oturum) |
| Uzatma | 1992 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Malta'daki Megalit Tapınaklar (Maltaca: It-Tempji Megalitiãi ta 'Malta), Malta'da, yaklaşık olarak MÖ 3600 ila MÖ 700 yılları arasında üç farklı zaman periyodunda yapılmış olan tarihöncesi tapınaklardır.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tapınakların bazıları UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.,[2] Göbekli Tepe çok daha eski tarihlerde inşa edilmiş olmasına rağmen,[3][4] yeryüzündeki en eski ayakta duran yapılar olarak iddia edilmiştir.[5] Arkeologlar, bu megalit komplekslerinin kültürel evrim sürecinde yerel yeniliklerin bir sonucu olarak inşa edildiğine inanmaktadır.[6][7] Bu, Ġgantija evresindeki (MÖ 3600-3000) birkaç tapınağın inşasına ve dahasonra M.Ö. 2500 yılına kadar kullanılmaya devam edilecek olan büyük Tarxien tapınak kompleksinin inşasına yol açtı. Bu tarihten sonra tapınak yapımı kültürü kayboldu.[8][9]
Ġgantija Tapınakları (iki bölge), 1980'de UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelendi.[10] 1992'de UNESCO Komitesi mevcut listeyi başka beş megalit tapınak alanını da içerecek şekilde genişletti. Bunlar Ħaarar Qim (Qrendi'de), Mnajdra (Qrendi'de), Ta' Ħaġrat Tapınakları (Mġarr'da), Skorba Tapınakları (Żebiegħ'de) ve Tarxien Tapınakları (Tarxien'de).[10] 2017 itibarıyla, siteler, Heritage Malta tarafından yönetilirken çevreleyen arazilerin sahipliği, bölgeden bölgeye değişiklik göstermektedir.[11][12] Bunların haricinde, Malta'da UNESCO Dünya Mirasları listesine dahil olmayan diğer megalit tapınaklar da vardır. Bunlar:
- Borġ l-Imramma[13]
- Borġ in-Nadur[14]
- Buġibba[15]
- Debdieba[16]
- Kordin
- Ħal-Ġinwi Temples[20]
- Qortin l-Imdawwar[21]
- Santa Verna[22]
- Ta' Marżiena[23]
- Ta' Raddiena[24]
- Tal-Qadi[25]
- Tas-Silġ[26]
- Xemxija[27]
- Xemxija I
- Xemxija II
- Xrobb l-Għaġin[28]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Megalithic Temples of Malta – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "21 World Heritage Sites you have probably never heard of". Daily Telegraph. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2017.
- ^ "The Archaeological Site of Göbeklitepe". Whc.unesco.org. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2013.
- ^ For comparison, the oldest Egyptian pyramids date from approximately 2630 BC–2611 BC, nearly 1000 years younger than the oldest of the Maltese megalithic temples.
- ^ "The Prehistoric Archaeology of the Temples of Malta". Bradshawfoundation.com. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2009.
- ^ Blouet, The Story of Malta, s. 22
- ^ "Prehistoric Temples of Malta". 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008.
- ^ Blouet, The Story of Malta, s. 28
- ^ "Malta: Ancient Home to Goddesses and Fertility Cults". 14 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008.
- ^ a b "Megalithic Temples of Malta". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008.
- ^ "Malta Temples and The OTS Foundation". Otsf.org. 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2009.
- ^ David Trump et al., Malta Before History (2004: Miranda Publishers)
- ^ "L-Imramma Temple - Ancient Temple in Malta in Gozo". Megalithic.co.uk. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ Trump, David H. (2004), Malta: Prehistory and Temples (İngilizce), Misdea Book Ltd, ss. 140, 141, ISBN 99909-93-94-7
- ^ "Buggiba Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Destroyed Megalithic Sites – Debdieba". Web.infinito.it. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
- ^ "Destroyed Megalithic Sites – Kordin I". Web.infinito.it. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
- ^ "Destroyed Megalithic Sites – Kordin II". Web.infinito.it. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
- ^ Kordin III Ancient Temple – megalithic.co.uk
- ^ "Destroyed Temples, Hal-Ginwi". Web.infinito.it. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Qortin l-Mdawwar". Web.infinito.it. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
- ^ "Santa Verna Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Ta' Marziena Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Ta' Raddiena Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Tal-Qadi Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Tas-Silg". Web.infinito.it. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
- ^ "Xemxija Temple Ancient Temple : The Megalithic Portal and Megalith Map:". Megalithic.co.uk. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.
- ^ "Destroyed Megalithic Sites – Xrobb l-Għaġin". Web.infinito.it. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
Malta'daki Dünya Mirasları | ||
|---|---|---|
|  | |