Gerçek zamanlı saat
Gerçek zamanlı saat (GZS), güncel zamanı gösteren bilgisayar saati. Genellikle tümleşik devreler biçiminde tasarlanan bu saatler; kişisel bilgisayarlar, sunucular ve gömülü sistemler başta olmak üzere hemen tüm elektronik aygıtta bulunmaktadır.
Avantajları[değiştir | kaynağı değiştir]
Gerçek zamanlı saat kullanımı zamanı tutmak için bir koşul olmamasına karşın[1] bazı avantajlara sahiptir:
- Düşük güç tüketimi
- Süre kısıtlamasına sahip işlemlere öncelik tanınmasına yardımcı olması
- Diğer yöntemlerden daha kesin sonuç vermesi
Bir GPS alıcısı, GZS'yle geçerli bir sinyal aldığı son zamanı karşılaştırarak açılış süresini kısaltabilmektedir. Aradaki farkın birkaç saatten az olduğu durumlar için önceki eşlem hala kullanılabilir durumdadır.
Güç kaynağı[değiştir | kaynağı değiştir]
Gerçek zamanlı saatler genellikle ayrı bir güç kaynağından beslenirler. Böylece, sistem kapalı olsa bile saat çalışabilir. Önceleri lityum pilden yapılan bu güç kaynakları daha sonra süperkapasitör kullanılarak tasarlanmaya başlamıştır.[2] Bunlar şarj edilebilir ve lehimlenebilirler. Bellek destekli RAM'i de besleyebilmektedirler.
Zaman ölçümü[değiştir | kaynağı değiştir]
Gerçek zamanlı saatlerin büyük bölümü kristal osilatör kullanmaktadır.[3][4] Öte yandan, güç frekansı kullanan saatler de bulunmaktadır.[5] Osilatör frekansı genellikle 32.768 kHz olarak alınmaktadır.[3] Bu, kuvars saatlerde kullanılan değerle aynıdır.
Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]
Intersil, Maxim, Philips, Texas Instruments ve STMicroelectronics'in de aralarında bulunduğu birçok tümleşik devre üreticisi GZS tasarımı yapmaktadır. GZS'nin PC dünyasına girişi 1984 tarihinde IBM PC/AT ile gerçekleşmiştir. Daha sonra Dallas Semiconductor tarafından üretilen GZS'ler o dönemde piyasaya sürülen kişisel bilgisayarlarda kendine yer bulmuştur. Eski sistemlerde anakart üzerine oturtulan GZS daha sonra southbridge ile birlikte kullanılmaya başlamıştır.[6]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ala-Paavola, Jaakko (16 Ocak 2000). "Software interrupt based real time clock source code project for PIC microcontroller". 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2011.
- ^ Application Note 3816, Maxim/Dallas Semiconductor, 2006, 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Mayıs 2011
- ^ a b Application Note 10337, ST Microelectronics, 2004, s. 2, 11 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Mayıs 2011
- ^ Application Note U-502, Texas Instruments, 2004, s. 13, 5 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Mayıs 2011
- ^ Application Note 1994, Maxim/Dallas Semiconductor, 2003, 22 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Mayıs 2011
- ^ "ULi M1573 Southbridge Specifications". AMDboard.com. 11 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2011.
