Atatürk Baraj Gölü

Atatürk Baraj Gölü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Atatürk Baraj Gölü
Atatürk Baraj Gölü - Baraj gölünün Ağustos 2002'de Landsat 7 uydusundan çekilen görüntüsü
Baraj gölünün Ağustos 2002'de Landsat 7 uydusundan çekilen görüntüsü
Konum Adıyaman-Şanlıurfa-Diyarbakır, Türkiye
Göl türü Baraj gölü
Kaynakları Fırat
Havza ülkeleri Türkiye
Uzunluk 180 km[1]
Yüzölçümü 817 km2[1]
Su hacmi 48,5 milyar m3[2]
Yüzey rakımı 542 m[2]
Wikimedia Commons

Atatürk Baraj Gölü, Türkiye'nin Adıyaman, Şanlıurfa ve Diyarbakır illeri arasında yer alan bir baraj gölüdür. Fırat üzerinde Atatürk Barajı'nın inşa edilmesiyle oluşmuştur. 817 km2'lik yüzölçümüyle ülkenin en büyük üçüncü gölüdür. Gölün toplam su hacmi 48,5 milyar m3'tür.

Genel özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Fırat üzerinde inşa edilen Atatürk Barajı'nda 13 Ocak 1990'dan itibaren su tutulmasıyla Atatürk Baraj Gölü oluştu.[3] Adıyaman, Şanlıurfa ve Diyarbakır illeri arasında yer alan göl, 817 km2'lik yüzölçümüyle Türkiye'nin en büyük üçüncü gölüdür.[1] Gölün uzuluğu 180 km, toplam su hacmi 48,5 milyar m3'tür.[1][2] Göldeki en yüksek su kotu 542 metredir.[2] Baraj gölü bölgenin iklim ve bitki örtüsünde değişikliklere neden olmuştur.[4]

Sulama[değiştir | kaynağı değiştir]

Baraj gölünün suyunun Urfa Tüneli ile taşınmasıyla Harran Ovası'nda yaklaşık 900.000 hektarlık alan sulanmaktadır.[5] 2014'te tamamlanan Suruç Tüneli ile baraj gölünün suyu ile Suruç Ovası'nda sulama yapılmaktadır. Ayrıca baraj gölünün suyundan Şanlıurfa'ya içme ve kullanma suyu sağlanmaktadır.[5]

Balıkçılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Gölde balıkçılık faaliyetleri yürütülmektedir.[6][7][8]

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Kâhta ile Siverek arasındaki ulaşım 2015'ten önce feribot ile sağlanıyordu.[9][10] Nissibi Köprüsü'nün 2015'te hizmete girmesiyle gölün iki yakası arasında karayolu bağlantısı kurulmuştur.[11] Çermik ile Gerger arasında 2012'den beri feribot seferleri düzenlenmektedir.[12]

Kirlilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Atatürk Baraj Gölü çevresinde yaşayan nüfustaki artış, gölün kirlenmesine neden olmaktadır. Adıyaman'ın atık suları arıtılmadan göle bırakılmaktadır.[13][14] Göldeki balıkçılık faaliyetlerinin de kirlilikte payı vardır.[15]

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

Baraj gölünde çeşitli su sporları etkinlikleri düzenlenmektedir.[16][17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Gürbüz, Mehmet; Çelik, Mehmet Ali; Gülersoy, Ali Ekber (2013). "Atatürk Baraj Gölü'nün Bozova İlçesi Tarımsal Ürün Deseni Üzerine Etkisinin İncelenmesi (1984-2011)". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 12 (4). 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  2. ^ a b c d Turfan, Mümtaz (Aralık 1981). "Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali" (PDF). Türkiye Mühendislik Haberleri, 297. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  3. ^ "Özal'ın GAP şovu". Milliyet. 14 Ocak 1990. s. 9. 
  4. ^ "Barajların Çevresel Etkilerinin Zamansal Ve Mekansal Olarak Uzaktan Algılama İle Değerlendirilmesi: Atatürk Barajı Örneği". Geomatik Dergisi. 2 (1). 2017. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  5. ^ a b Kalkan, Yunus (Mayıs 2009). "Atatürk Barajı'nda Deformasyon İzleme Çalışmaları ve Düşey Deformasyonlar" (PDF). Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası. 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  6. ^ Duman, Erdal; Çelik, Ahmet (2001). "Atatürk Baraj Gölü Bozova Bölgesi'nde Avlanan Balıklar ve Verimlilikleri". E.Ü. Su Ürünleri Dergisi. 18 (1-2). Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  7. ^ "Atatürk Barajı'nda milyonlarca balık üretiliyor". Haberler.com. 9 Ekim 2020. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  8. ^ Fidan, Halil (26 Eylül 2018). "'Fırat'ın balıkları' ekonomiye katkı sağlıyor". Şanlıurfa. Anadolu Ajansı. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  9. ^ "Adıyaman Kahta-Siverek Yolu Nissibi Köprüsü Bilgi Notu" (PDF). Karayolları Genel Müdürlüğü. 11 Şubat 2013. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2014. 
  10. ^ Kaya, Selim (30 Nisan 2012). "Siverek-Kahta arası feribot çilesi". Hürriyet. Adıyaman. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  11. ^ "Fırat Nehri Üzerinde Yapılmakta Olan Nissibi Köprüsü Projesi" (PDF). İnşaat Mühendisleri Odası, Bursa Şubesi. Mayıs 2015. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  12. ^ "Çermik ile Gerger İlçeleri Arasında Feribot Seferleri Başladı". Beyaz Gazete. 25 Kasım 2012. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  13. ^ "Atatürk Baraj Gölü'nde Sıcaklık ve Çözünmüş Oksijenin Derinliğe Bağlı Değişimleri". Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 4 (2). 2014. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  14. ^ Alıcı, Müslüm Faruk (Ocak 2012). "Atatürk Baraj Gölü'nde Adıyaman Şehir Atıksularının Oluşturduğu Kirliliğin Cyprinus carpio'daki Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Kullanılarak Değerlendirilmesi" (PDF). Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  15. ^ "Atatürk Baraj Gölü'nde Alabalık Üretiminin Oluşturduğu Kirlilik Yükünün Araştırılması" (PDF). Harran Üniversitesi. 2004. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  16. ^ Bayındır, Tayfun (4 Ekim 1997). "GAP'ta şenlik var". Hürriyet. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  17. ^ "Şanlıurfa'da Avrupa Spor Haftası etkinlikleri başladı". Haberler.com. 23 Eylül 2020. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Benzer Makaleler