![]() Ankaray | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tip | Hafif raylı sistem |
Durum | İşletmede |
Bölge | Ankara, Türkiye |
Terminal |
AŞTİ (Batı) Dikimevi (Doğu) |
İstasyonlar | 11 |
Yolcu kapasitesi | 27.000 kişi/saat |
Website | www.ego.gov.tr/ankaray |
İşletim | |
Açılış | 30 Ağustos 1996[1] |
Sahibi | Ankara Büyükşehir Belediyesi |
İşletmeci(ler) | EGO Genel Müdürlüğü |
Depo Merkezleri | Söğütözü |
Teknik | |
Hat uzunluğu | 8,5 km (5,3 mi) |
Hat açıklığı | 1.435 mm |
İşletme hızı | 38 km/sa (24 mph) |
Ankaray, Ankara'daki toplu taşıma koduyla A1, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren 8,527 kilometre (5,298 mi) uzunluğundaki hafif raylı[a] metro sistemidir. Hizmete girdiği 30 Ağustos 1996 tarihi itibarıyla, Ankara'nın en eski, Türkiye'nin de İstanbul'daki M1 metro hattından sonraki en eski ikinci metro hattıdır.
11 istasyondan oluşan hat, Yenimahalle ilçesinin güneydoğusundaki Ankara Şehirlerarası Terminali (AŞTİ)'nin içinde yer alan AŞTİ istasyonundan başlayıp, Çankaya ilçesinin kuzey doğusundaki Dikimevi istasyonunda son bulur. Özellikleri itibarıyla metro hattı olan Ankaray'ı, Ankara Büyükşehir Belediyesi hafif raylı sistem olarak sınıflandırmaktadır. Ankaray kelimesi Ankara ile ray kelimelerinin birleştirilmiş halinden oluşmaktadır.
Ankara'nın 1990 yılına ait yatırım planında orta kapasiteli bir toplu taşıma hattı inşaatı yer aldı. Planlanan hat Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Ulaştırma Bakanlığı ve EGO'nun katıldığı ortak toplantıda incelendi ve 1991 yılının sonunda kabul edildi.
Hat Söğütözü'nden başlayıp Kızılay'dan geçerek doğuda Dikimevi'ne varacak şekilde planlandı. Kızılay'da o sırada inşaat halinde olan Batıkent'e giden M1 hattına aktarma yapmak mümkün olacaktı. Doğu yönüne Mamak yönüne doğru bir uzatma düşünüldü ama asla kabul edilmedi. Ankara'nın artan ulaşım talebini karşılamak amacıyla yapımına 7 Nisan 1992 tarihinde inşaata başlanıldı. Ankaray, 30 Ağustos 1996 tarihinde tamamlanarak dönemin başbakanı Necmettin Erbakan tarafından AŞTİ - Dikimevi güzergâhında hizmete açıldı. Ankaray, İstanbul'daki M1 hattından sonra açılan ilk, Ankara'daki M1 hattı ve İzmir'deki M1 hattından önce açılarak ülkedeki ikinci metro hattı olmuştur.
Ankaray 8,527 kilometre (5,298 mi) uzunluğundaki doğu-batı güzergâhında Söğütözü'ndeki AŞTİ ile Çankaya'daki Dikimevi'ndeki 11 istasyon arasında çalışmaktadır. Hattın büyük bir çoğunluğu, hattın en batı tarafındaki AŞTİ ile Emek istasyonları arasındaki 0,740 kilometre (0,460 mi) kısım haricinde, yer altından gitmektedir. Güzergâh, Mevlana Bulvarı'nın doğu tarafında kalan, otobüs terminalinin karşısında bulunan AŞTİ durağından başlar. Daha sonra Emek istasyonuna gitmek için yeryüzüne çıkar, buradan istasyonun kuzey yönüne doğru 0,254 kilometre (0,158 mi) kuzeye doğru yol alır. Rota doğu yönüne, Bahriye Üçok Bulvarı'na döner ve bu bulvarın altından devam eder, daha sonra Anıtkabir yakınlarında bulvarın adı Gazi Mustafa Kemal Bulvarı olur. Maltepe istasyonundan Ankara Garı'na ulaşılabilir. Hat doğu yönüne Kızılay istasyonuna ulaşarak devam eder. Buradaki istasyondan M1 ve M2 hatlarına aktarma yapılabilir. Kızılay'dan sonra Ankaray güzergâhı Ziya Gökalp Caddesi altından Kurtuluş istasyonuna kadar devam eder. Kurtuluş istasyonundan banliyö tren hattına aktarma yapmak mümkündür. Kurtuluş durağından sonra güzergâh Cemal Gürsel Bulvarı altından doğu terminali olan Dikimevi istasyonunda sona erer.
Ankara'daki bütün toplu taşıma hatları şehir içi akıllı kart sistemi olan AnkaraKart ile entegredir. Bütün hat aynı tarife bölgesi içerisindedir. AnkaraKart kullanarak tek biniş tam kart tarifesi ücreti 3,25 ₺, indirimli tarife için 1,75 ₺'tir. AnkaraKart olmayan tek kullanımlık biletler içinse ücret, 4 ₺'tür. Ankaray'a başka metro hatlarından ya da otobüs hatlarından aktarma yapmanın ücreti ise tam kart tarifesi için 1,60 ₺ ve indirimli tarife için 0,75 ₺'tir.[2]
İstasyon | Mesafe (km) | Açılış | Aktarma | Notlar |
---|---|---|---|---|
AŞTİ | ![]() |
Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali (AŞTİ) | ||
Emek | ![]() |
|||
Bahçelievler | ||||
Beşevler | ![]() |
|||
Anadolu - Anıtkabir | ![]() |
Anadolu (Tandoğan) Meydanı・Anıtkabir | ||
Maltepe | ![]() ![]() |
İstasyon ile Ankara YHT Garı arasında yaklaşık 800 metre yürüme mesafesi bulunmaktadır. | ||
Demirtepe | ![]() |
|||
Kızılay | ![]() ![]() |
Kızılay Meydanı | ||
Kolej | ![]() |
TED Üniversitesi | ||
Kurtuluş | ![]() ![]() |
|||
Dikimevi | ![]() |
AŞTİ'den Söğütözü'ne bir istasyonluk uzatma inşa edilmektedir. M2 hattındaki Söğütözü Metro İstasyonu'nun yanına inşa edilecek istasyon ile M2 hattına aktarma sağlanacaktır.[3]
15 Mayıs 2020 tarihinde Ankara Büyükşehir Belediyesi, Ankaray hattını Dikimevi'nden Mamak ilçesindeki Natoyolu'na uzatacak hattın ihale ilanına çıktı.[4] Şu anki hattın Dikimevi durağından Natoyolu Caddesi ile Doğukent Caddesi'nin kesişiminde bitmesi öngörülen 7,4 kilometrelik ve 8 istasyonluk bir uzatma yapılması planlanmaktadır. Her ne kadar bu hat ayrı bir hatmış gibi A2 hattı olarak kodlansa da mevcut A1 Ankaray hattının doğu yönüne doğru uzatılması işidir.
4 Haziran 2020 tarihinde firmalardan ön yeterlilik tekliflerini alan büyükşehir belediyesi 11 Ağustos 2020 tarihinde "Ankaray (A1) Dikimevi-Natoyolu Raylı Sistem Uzatma Hattı Uygulama Projesi" olarak ihaleye çıktı. 12 Ekim 2020 tarihinde ihaleyi kazanan İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki Metro İstanbul firması ile imzalar atıldı.[5] 20 Ekim 2020 tarihinde de kazanan firmaya yer teslimi yapılmıştır.[6] 18 Ocak 2021 tarihinde proje kapsamında zemin etüt sondaj çalışmalarına başlanılmıştır.[7]
Söğütözü'nden, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ne kadar yaklaşık 5 km uzayacak olan Ankaray, Yüzüncüyıl ve ODTÜ olmak üzere iki istasyondan oluşacaktır.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre, Ankara'nın en kalabalık mahallesi olan Karapürçek[8], Siteler Mobilya Sanayisi arasında 4-5 mahalle daha ulaşımı karşılayamayacak duruma gelmiştir. Büyükşehir Belediyesi, ihtiyaca cevap verilememesi durumunu gözönüne alıp, ilk aşama olarak, Siteler içinden geçerek, Karapürçek Mahallesi son durak olacak şekilde, raylı sistem hattı planlamıştır.[9]
![]() |
Wikimedia Commons'ta Ankaray ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |